قيمت مرغ جزو ليست قيمت‌گذاري وزارت بازرگاني نيست و عرضه و تقاضا قيمت بازار را تعيين مي‌كند، به همين دليل نيز مشاهده مي‌شود كه يك موقع توليد كننده و زماني هم مصرف كننده ضرر مي‌كند...

به گزارش خبرگزاري فارس قيمت مرغ جزو ليست قيمت‌گذاري وزارت بازرگاني نيست و عرضه و تقاضا قيمت بازار را تعيين مي‌كند، به همين دليل نيز مشاهده مي‌شود كه يك موقع توليد كننده و زماني هم مصرف كننده ضرر مي‌كند. بعد از اجراي هدفمندي يارانه‌ها قيمت نهاده‌ها به ويژه دان مرغ افزايش داشته است، طوري كه به گفته كارشناسان قيمت ذرت از سال گذشته تا امروز رشد حدود 45 درصدي داشته است قيمت آن در تير سال گذشته 270 تومان اما در حاضر 415 تومان است، اين در حالي است كه 70 درصد قيمت تمام شده مرغ به دان مصرفي مربوط است، از سوي ديگر افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي و مشخصاً گازوئيل سوخت مصرفي مرغداري‌ها از 165 ريال به 1500 ريال افزايش 200 توماني در هر كيلوگرم مرغ را باعث شده است.
بر اساس اين گزارش همچنين در ماه‌هاي اخير ميزان تلفات مرغداري‌ها هم به سبب افزايش بيماري‌هاي تنفسي، نيوكاسل، برونشيت شدت بيشتري پيدا كرده و با اضافه شدن بيماري آنفلوآنزاي پرندگان به اين بيماري‌ها شدت بالا گرفت به طوري كه تقريبا تمام مرغداري‌هاي مادر و تخم‌گذار 4 استان البرز، تهران، قم و قزوين معدوم شدند و خبر شيوع آن در 13 استان كشور منتشر شد.
شيوع اين بيماري‌ها باعث كاهش عرضه تخم‌مرغ و مرغ‌هاي مادر و افزايش قيمت مرغ و جوجه يك روزه شد و همه اين عوامل افزايش قيمت تمام شده توليد مرغ را باعث شد كه در اين ميان تلاش دولت براي تثبيت و بالا نرفتن قيمت اين محصول موج اعتراضات توليد كنندگان را باعث شده است.
اما در اين ميان دولت بخشي از قيمت تمام شده را مربوط به بالا بودن مصرف سوخت در مرغداري‌ها مي‌داند و به همين دليل طرح بهينه‌سازي سوخت را در اين واحدها دنبال مي‌كند. براي اجراي اين طرح اتحاديه سراسري مرغداران كشور مسئول اجراي در كل كشور است و نظارت كار هم به عهده سازمان نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي گذاشته شده است.
به هر حال مرغداران مشكلاتي در زمينه قيمت مرغ، جوجه يك روزه و طرح بهينه‌سازي سوخت دارند كه گزارش حاضر اين مشكلات را بررسي مي‌كند.

 اجراي ناقص بسته‌هاي حمايتي از مرغداران

به اعتقاد مدير عامل اتحاديه سراسري مرغداران بسته‌هاي حمايتي دولت از مرغداران بعد از اجراي هدفمند يارانه‌ها به خوبي عملي نشده است به طوري كه طبق مصوبه هيئت دولت و وزارت جهاد كشاورزي براي حمايت از اين توليد كنندگان در مقابل افزايش قيمت نهاده‌ها قرار شد گندم ارزان قيمت به مرغداران داده شود،اما همه اين تعهدات انجام نشده است، هنوز مرغداران دان مرغ را به قيمت چند برابر خريداري مي‌كنند كه بر روي قيمت تمام شده تأثير زيادي دارد.
دولت قرار بود يك ميليون تن گندم ارزان قيمت 175 توماني تا آخر سال 89 به مرغداران بدهد كه مسئوليت تحويل را موسسه جهاد استقلال به عهده گرفته بود اما به گفته اين مسئول هنوز اين تعهد عملي نشده است.

*شيوع بيماري در مرغداريها و افزايش قيمت تمام شده

همچنين مديرعامل اتحاديه مرغداران استان البرز بالا بودن دليل تلفات را افزايش قيمت تمام شده مرغ در كشور مي‌داند.
وي مي‌گويد: افزايش تلفات از 20 - 15 درصد، قيمت تمام شده مرغ را 500 تومان در هر كيلوگرم افزايش مي‌دهد در حالي كه ميزان تلفات نبايد از 5- 4 درصد بالاتر باشد اما دركشور ما ميزان تلفات خيلي بالاتر است و مسئولان دامپزشكي كشور بايد نظارت بيشتري داشته باشد.
شعباني ادامه مي‌دهد:‌ بيماري‌هاي تنفسي، برونشيت و نيوكاسل و نيز آنفلوآنزاي پرندگان تلفات مرغداري‌ استان البرز را به 200 درصد رسانده است، 5 ماه است در اين استان جوجه‌ريزي نمي‌شود بنابراين قيمت تمام شده به عملكرد مسئولان هم برمي‌گردد و نبايد همواره مرغداران را متهم كرد.

* افزايش قيمت جوجه يك روزه مشكل مرغدارن

رئيس اتحاديه مرغداران كشور با اشاره به تاثير جوجه يك روزه در افزايش قيمت مرغ خيلي گفت: توليد و يا سياست واردات جوجه يك روزه در كشور بايد سير منطقي داشته باشد،‌زيرا قيمت آن در بازار خيلي حساس است و اگر فروشنده يا خريدار هر كدام پا پس بكشند روي قيمت تأثر مي‌گذارد.نوسان قيمت جوجه يعني نوسان قيمت مرغ در بازار.
از سوي ديگر اگر دولت نياز به واردات دارد بايد در زمان مناسب و با رعايت تمام موارد بهداشتي انجام دهد.
يوسفي گفت: امسال مجوز واردات 20 ميليون جوجه يك روزه صادر شده است، ازابتداي سال 5 ـ 4 ميليون قطعه جوجه وارد شده و بقيه هم تا آخر خرداد‌ماه وارد كشور خواهد شد.
وي افزود: عرضه جوجه يك روزه بايد متناسب با مصرف گوشت مرغ باشد، اگر رعايت نشود يا توليد‌كننده ضرر مي‌كند و يا مصرف كننده. اگر عرضه جوجه يك روزه كاهش يابد قيمت مرغ سريع بالا مي‌رود و اگر 30ـ 20 درصد ميزان عرضه جوجه يك روزه بالاتر رود قيمت مرغ زنده به شدت پايين مي‌آيد.
يوسفي معتقد است: قيمت جوجه يك روزه دامداران نبايد بيش از 750 تومان باشد،اگر بخواهد قيمتي بيش از آن به مرغدار بدهند، باعث بالارفتن قيمت تمام شده خواهد شد.
وي گفت: قيمت مرغ زنده در بازار 2 هزار و 100 تومان است، در حالي كه فروش كمتر از 2 هزارو 400 تومان به ضرر توليد كننده است.
در اين زمينه مدير عامل اتحاديه سراسري مرغداران به فارس گفت: روزهاي اخير جوجه يك روزه در بازار به قيمت يك هزار و 50 تومان عرضه مي‌شود.

*دغدغه‌هاي مرغداران از اجراي طرح بهينه‌سازي سوخت

اگر چه دولت طرح بهينه‌سازي مصرف سوخت در مرغداريها را در دستور كار دارد و براي هر سالن 15 هزار واحدي ميانگين وام 55 ميليون با سود 14 درصد تعيين كرده، تنها 4 درصد آن را مرغدار پرداخت مي‌كند اما مرغداران در اين زمينه‌نگراني‌هايي دارند.

*طرح بهينه‌سازي سوخت كامل مطالعه نشده است

مديرعامل اتحاديه مرغداران فارس مي‌گويد: وزارت جهاد كشاورزي در حالي به اجراي سريع اين طرح تاكيد دارد كه هنوز قيمت اوليه دستگاه كه قرار است براي كاهش مصرف سوخت سالن‌ها داده شود برآورده نشده است.
جمشيدي افزود: از سوي ديگر برخي مرغداران بدون استفاده از تسهيلات اقدام به استفاده از اين دستگاه كرده‌اند كه لازم است اتحاديه سراسري مرغداران براي يكسان‌سازي به كار آنها هم قبل از اجرا نظارت داشتم باشد.

*افزايش دوره بازپرداخت وام بهينه‌سازي سوخت مرغداريها

مديرعامل اتحاديه مرغداران اصفهان نيز با نگراني از وضعيت دستگاه گرمايشي كه قرار است در اختيار آنها گذاشته شود، گفت: هنوز موسسه استاندارد اين دستگاه را تاييد نكرده و اصولاً در كشور ما براي سيستم‌هاي گرمايشي و سرمايشي معيارهاي استاندارد تدوين نشده است،ما چطور مي‌توانيم زيربار اين هم قرض برويم در حالي كه استاندارد بودن اين دستگاه‌ها هنوز معلوم نيست.
پاكزاد همچنين معتقد است: بازپرداخت اين وامها بايد حداقل بيش از 10ـ 7 سال باشد، زيرا مرغداران توان پرداخت 55 ميليون تومان در دوره كوتاه مدت را نخواهند داشت.
وي همچنين مي‌گويد: براي اجراي هر مرحله از اين طرح حق‌العمل كاري و حق‌نظارت از سوي سازمان نظام مهندسي، كارشناسان، اتحاديه دريافت مي‌شود كه هزينه زيادي را به مرغدار تحميل مي‌كند و بهتر است حداقل از بهره 4 درصدي وام سهم مرغدار نيز چشم پوشي كند.

*استاندارد نبودن دستگاه ‌هاي پيشنهادي كاهش سوخت

مرغدار نمونه كشوري در اين رابطه به خبرنگار فارس گفت: 8 سال پيش دستگاه موسوم به "جت هيتر " كه وزارت جهاد كشاورزي براي كاهش سوخت در مرغداريها مد نظر دارد از كشور هلند وارد كردم،اما ميزان تلفات واحدهاي مرغداري تا 10 درصد افزايش يافت.
رضا سواري در توجيه اين مطلب گفت: اين دستگاه از هواي داخل سالن استفاده مي‌كند و كمبود هواي سالن موجب بروز بيماريهاي تنفسي مي‌شود.
وي افزود: استفاده از اين دستگاه در كشورهاي اروپايي كه اختلافشان از سطح دريا پايين‌تر است شايد مناسب باشد، اما براي كشور ما اصلا مناسب نيست و بايد وزارت جهاد كشاورزي با تعامل با سازندگان اين دستگاه‌ها تامل بيشتري در اين خصوص داشته باشد.


*وام نبايد به حساب سازندگان دستگاه‌ها واريز شود

مديرعامل اتحاد دامداران زنجان اينكه بانكها وام طرح بهينه‌سازي سوخت را به حساب سازندگان و دستگاه‌هاي گرمايشي واريز كنند را منطقي نمي‌داند و مي‌گويد: مرغداران به بانك مقروض مي‌شوند و تمام دارايي‌‌شان هم به عنوان ضمانت بانك مي‌شود، آيا اين شركت‌ها مي‌توانند 100در صد كار را تضمين كنند، در حالي كه هيچ ضمانت نامه‌اي هم از آنها گرفته نمي‌شود.

اما كارشناس اتحاديه مرغداران سراسري كشور با حمايت از طرح بهينه‌سازي سوخت و كارهاي انجام شده گفت: تعجيل براي اجراي سريعتر اين طرح به اين دليل است كه بخشي از اعتبارات آن مربوط به سال 89 بوده و در صورت عدم هزينه‌كرد، اعتباري در سال 90 تخصيص پيدا نخواهد كرد، از سوي ديگر تمام مقدمات عملياتي شدن اين طرح نهايي شده و تاخير بيش از اين توجهيي ندارد.
وي همچنين در مورد عدم تاييد دستگاه‌هاي گرمايشي مرغداريها معروف به جت هيتر كه به عنوان كاهش مصرف سوخت به مرغداران داده مي‌شود، گفت: هيچ‌كدام از سازندگان اين دستگاه‌ها در كشور استاندارد تعريف شده ندارند، يعني هنوز موسسه استاندارد معيار استانداردي براي سيستم‌هاي گرمايشي و سرمايشي ندارد و قرار است از خرداد‌ماه استاندارد تشويقي در اين سيستمها اجرا شود، اما اين دستگاه قرار است در دانشگاه‌ اميركبير آزمايش شود و بعد از آزمايش به مرغداران تحويل شود و يك سري آزمايشات هم در طول زمان اجرا عملي مي‌شود تا مشكلي نداشته باشد.

*ضعف ساختاري و مصرف سوخت بالا دليل افزايش قيمت تمام شده

مديركل طيور امور دام وزارت جهاد كشاورزي معتقد است: قيمت مرغ بايد در جهت حمايت از توليد باشد و بدين منظور طي نشست وزارت جهاد كشاورزي با توليد‌كنندگان و سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان قيمت مرغ را طوري تعيين مي كنيم كه به نفع توليد كننده باشد.
اما احمد تركاشوند با نارضايتي از قيمت تمام شده مرغ گفت: در حال حاضر ميزان مصرف سوخت در مرغداري‌ها بسيار بالاست به طوري كه براي هر قطعه جوجه در سال 2.15 صدم ليتر سوخت مصرف مي‌شود كه نسبت به ميانگين‌هاي جهاني بالاست.
وي همچنين افزود: ضريب تبديل و تلفات نيز در مرغداري‌هاي كشور بالاست كه به ترتيب بايد به 1.7 دهم و 4 درصد تقليل يابد.
تركاشوند تصريح كرد: به دليل همين مشكلات ظرفيت مرغداري‌هاي كشور كه تا 2 ميليون تن مي‌توانند توليد كنند 300 هزار تن به رغم داشتن امكانات و تجهيزات و ظرفيت خالي است.
اما وي ضعف ساختاري كشور را دليل ديگر افزايش قيمت تمام شده مرغداريها مي‌داند به طوري كه به گفته وي 18 هزار واحد مرغداري كشور هر كدام به صورت فردي تصميم‌گيري كرده و مديريت يكساني براي آنها اعمال نمي‌شود.
وي از سوي ديگر واسطه‌ها را نيز عامل مهم براي افزايش قيمت مرغ در كشور مي‌داند به طوري كه سود كلان به جاي توليد‌كننده نصيب آنها مي‌شود.
تركاشوند گفت: در حال حاضر كشور تركيه كه 15 سال پيش شرايط مشابه ما را داشت با اصلاح ساختار صنعت خود و تبيين سياست‌هاي جديد توانسته علاوه بر فائق‌آمدن بر اين مشكلات از جايگاه ممتازي در بازارهاي جهاني برخوردار باشد. به طوري كه معمولا كشورهاي مسلمان‌نشين اروپايي حتي در مورد غذاي حلال تمايل بيشتري براي واردات از اين كشور نشان مي‌دهند.
تركاشوند معتقد است: با اجراي بهينه سازي سوخت در مرغداريها قيمت تمام شده تا حد زيادي پايين مي آيد از سوي ديگر نظارت سازمان نظام مهندسي كشاورزي را نه تنها براي اجراي بهينه‌سازي سوخت بلكه براي تمام مرحله توليد مي‌داند كه مي‌تواند به عنوان سرمايه‌گذاري در اين بخش محسوب شده و موجب افزايش و پايداري توليد شود.