دکتر حسنا حاجاتی
نقش نمک در تغذیه طیور
تاريخچه نياز به نمك
هزاران سال است كه مشخص شده حيوانات اهلي و وحشي نیز همانند انسان ها به نمک نیاز دارند. مزاياي استفاده از نمك در تغذیه حيوانات توسط يونانيان باستان ستوده شده است. كاشفان اولیه در آفريقا، آسيا و آمريكاي شمالي سفر حيوانات چراكننده را به منابع يا ذخاير نمک براي ارضای ميل زياد به نمك ثبت كردند. حيوانات محروم از نمك براي بدست آوردن آن خود را در معرض خطرات بزرگي خواهند انداخت و يا براي تأمين آن به رفتارهای غير عادي متوسل مي شوند.
شواهد قابل توجهي وجود دارد كه چادر نشينان و شكارچيان اوليه از اين حقيقت براي به دام انداختن و گرفتار كردن حيوانات از طريق قرار دادن نمك در نواحي معين و انتظار براي آمدن حيوانات به آنجا بصورت دوره اي، بهره مي بردند. نياز دام و طيور به نمك مدت ها قبل از اينكه آگاهي علمي از خوراك يا تغذيه در دسترس باشد شناخته شده بود.
نقش نمك در نغذيه حيوانات
نمك معمولی حاوی سديم و كلر است و كلريد سديم نیز ناميده ميشود. نمك براي حيواناتي كه میل بيشتري به سديم وكلر نسبت به ساير مواد معدني دارند، منحصر به فرد است. از آنجايي كه اكثر گياهان به اندازه کافی سديم جهت تغذيه حيوان فراهم نمي كنند و ممكن است محتوای كلر آن ها به اندازه كافي نباشد، مكمل سازي نمك جهت متعادل كردن جيره حيوانات از نظر تغذيه اي حیاتی مي باشد. به علاوه، از آنجا كه حيوانات میل مشخصي به نمك دارند، نمك مي تواند به عنوان يك مكانيسم انتقالی جهت اطمينان از مصرف كافي مواد مغذي با خوش خوراكي كمتر و به عنوان يك محدود كننده مصرف خوراك مورد استفاده قرارگيرد .
اگر چه بدن تنها حاوي 2/0 % سديم است ، سديم براي حيات ضروري است و شديداً تنظيم مي شود. در حدود نصف سديم بدن در بافتهاي نرم و بقیه در استخوان هاست (33). سديم در حدود 93% از عناصر معدني بازي سرم خون را تشكيل مي دهد و كاتيون اصلي تنظيم كننده pHخون مي باشد. توانايي انقباض ماهيچه ها وابسته به غلظت هاي مناسب سديم مي باشد. سديم نقش عمده اي در ارسال پيام های عصبي وحفظ ضربان منظم قلب بازي مي كند. جهت جذب موثر اسيدهاي آمينه و مونوساكاريدها از روده كوچك، سديم به مقداركافي مورد نیاز می باشد (18).
كلر، ماده مغذي ديگر موجود درنمك نیز براي حيات ضروري است. كلر آنيون اصلي خون است و در حدود از يونهاي اسيدي آن را شامل مي شود. جابجايي كلر، حركت كلر به داخل و يا خروج گلبول هاي قرمز خون، براي حفظ تعادل اسيد– باز خون ضروري است. هم چنين كلر يك بخش ضروري از اسيد هيدروكلريك توليد شده توسط معده است كه براي هضم اغلب مواد خوراكي مورد نياز مي باشد.
متاسفأنه اغلب اوقات فرض مي شود كه اگر احتياجات سديم تأمين گردد، احتياجات كلر نيز بصورت خود به خود تامين خواهد شد. اما شواهد اخير نشان مي دهد كه ممكن است اين امر هميشه اتفاق نيفتد. براي مثال، تحقیقات در بلژيك همبستگي نزديكي را بين پتاسيم و كلر ادرار گاو نشان دادند. آنها نتيجه گرفتندكه ضرورت دفع مقادير بالاي پتاسيم جيره (نظير كلريد پتاسيم) توسط این نشخوارکننده مي تواند بطور چشمگيري احتياج به كلر را افزايش دهد.
جهت مشاهده متن کامل مقاله به آدرس Maghale 97 مراجعه نمایید .
جهت ذخیره فایل با راست کلیک کردن روی لینک و انتخاب گزینه ...Save As Target آن را دریافت نمایید.
جهت مشاهده فایل مقالات به برنامه Acrobat Reader نیازدارید.
جهت مشاهده مقالات به صورت pdf چهل ثانیه منتظر بمانید.
© کپی رایت توسط bankpoultry مرکز اطلاع رسانی طیور ایران (کلیه حقوق مادی و معنوی مربوط و متعلق به این سایت است.)
برداشت مقالات فقط با اجازه کتبی و ذکر منبع امکان پذیر است.