محمد علی کمالی سروستانی در ادامه برنامه به بحث نهاده پرداخت و افزود: در زمانی که ارز به موقع تأمین می‌شود مرغداران کالای خود را با حاشیه سود بسیار کم راهی بازار می‌کنند و یک بازار کاملاً رقابتی را شاهد بودیم اما زمانی که دولت به این بازار ورود کرد دچار تنش شد. به بیان بهتر دولت به هر بازاری که ورود می‌کند تنش ایجاد می‌کند که نتیجه‌ها افزایش هزینه خواهد بود. این فعال صنفی به وضعیت تولید و فروش مرغ در بهار سال گذشته اشاره کرد و ادامه داد: در بهار سال گذشته به دلیل تعطیلی رستوران‌ها و مراسم‌های عروسی و عزا کاهش مصرف اتفاق افتاد. در سال گذشته نسبت به سال ۹۸ حدود ۶ تا ۷ درصد کاهش تولید داشتیم اما بازار یکباره به هم ریخت.

وی افزود: برخی مسئولان دولتی می‌گویند ارز در بازار تأمین شده اما باید پاسخ دهند این ارز به موقع تأمین شده یا خیر. به گفته وی، مشکل مرغداران از بهمن سال ۹۸ آغاز شد و علاوه بر شیوع ویروس کرونا فرماندهی اقتصادی در این بخش از وزارت جهاد سلب و به وزارت صنعت، معدن و تجارت داده شد که این موضوع باعث تغییر قوانین و تصمیمات در این حوزه است. بانک مرکزی از دی همان سال اعلام کرد سهم ارز واردات نهاده تمام شده و نهاده‌هایی که در مرز کشور قرار داشت تا ارز دریافت کند و در گمرک بار را ترخیص کند معطل ماند که این معطلی دو ماه طول کشید. همین موضوع دلیلی بود تا تولید کننده با کمبود نهاده مواجه شود.

کمالی سروستانی با بیان اینکه واردکنندگان گلایه زیادی از نحوه تخصیص ارز برای واردات نهاده دارند تاکید کرد: ثبت سفارش، واردات و ترخیص همه باید پشت سر هم اتفاق بیفتد و بانک مرکزی مقداری ارز برای واردات نهاده تخصیص داد. اما نکته اینجاست که به دنبال بحث کرونا قیمت نهاده در جهان افزایش یافت و واردکنندگان باید مبلغ بیشتری برای واردات می‌پرداختند که عملاً صرفه اقتصادی برای آنها نداشت. از سوی دیگر نوع ارزی که به آنها داده می‌شد نامرغوب بود که تبدیل آن به یک ارز مرغوب هزینه‌ها را افزایش می‌داد و این موضوع مزید بر علت شد. همچنین تخصیص نامنظم ارز برای واردات یکی از دلایل کاهش تولید بود.

به گفته وی، مهم این است که نهاده چه زمانی از گمرک ترخیص می‌شود. ما تا اواسط سال گذشته در ارتباط با واردات کنجاله سویا و جو و ذرت مشکل داشتیم. همچنان در مورد واردات جو و کنجاله سویا کاهش واردات داشتیم. تاخیرهایی که در تخصیص ارز اتفاق افتاد موج جدیدی ایجاد کند. زمانی که در بازار عرضه کاهش پیدا کند و تقاضا افزایش یابد قیمت افزایش می‌یابد. در این صورت اگر نیاز بازار ۱۰۰ هزار تن باشد در صورت کاهش عرضه باید حداقل ۳۰ درصد به میزان عرضه بیفزاییم.

وی این نظریه که تولیدکنندگان عامدانه عرضه را کاهش دادند برای اینکه قیمت مصوب را بیشتر افزایش دهند رد کرد و توضیح داد: مرغ یک موجود زنده است و موجود زنده در یک برهه زمانی باید به بازار ارائه شود اما نکته مهم در مورد تخصیص نهاده است. ابتدا برای ۴۰ روز نهاده داده می‌شد و بعد به ۴۵ روز و اکنون به ۵۰ روز افزایش یافته است. مرغ اگر زیاد در سالن بماند تلفات بیشتری دارد و از ۵۰ روز به بعد هم خوراک مرغ افزایش می‌یابد و هم به جای گوشت به خود چربی می‌گیرد اما مرغ ممکن است منجمد و در سردخانه نگهداری شود که این کار مرغدار نیست.

مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی گفت: برخی مرغداران به وزارتخانه‌های صمت و کشاورزی اعلام کردند مرغ ما آماده است اما آنها توجهی نکردند. جالب اینجاست زمانی که مرغ را انتقال داده جریمه شده است. وی ارتباط بین صف مرغ و مذاکرات هسته‌ای بی ربط دانست و تاکید کرد: یک خارج نشین قصد دارد کشور ما را به چالش بکشد اما ما نباید به این موارد اهمیت دهیم. در همین گرانی مرغ برخی استان‌ها خود رأی شدند و اعلام کردند اجازه خروج مرغ از استان را نمی‌دهند. در این وضعیت استان‌های شمالی که اغلب مرغ تهران را تأمین می‌کند با تصمیم عدم خروج مرغ، همه این محصول در آنجا مصرف نمی‌شود بلکه به صورت قاچاق با خودروهای سواری راهی تهران می‌شود و با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسد.